Шымкент – Қазақстанның ең ірі және тез дамып келе жатқан қалаларының бірі. Жыл сайынғы халық санының өсуі, қала инфрақұрылымының кеңеюі мен өндірістік әлеуеттің артуы Шымкенттің экологиялық жағдайына айтарлықтай әсер етуде. Қазіргі таңда экология – қоғамның өмір сүру сапасына әсер ететін маңызды факторлардың бірі екені белгілі. Бұл мәселе Шымкент үшін де аса өзекті. Қаланың экологиялық тепе-теңдігін сақтау және табиғат ресурстарын ұқыпты пайдалану міндеті ғана емес, болашақ ұрпақтар алдындағы үлкен жауапкершілік.
Шымкенттің географиялық орналасуы, құрғақ климаттық белдеуде болуы және аграрлық-өндірістік саладағы қарқынды даму экологиялық проблемалардың туындауына себеп болуда. Қалада ауаның ластануы, топырақ эрозиясы, су тапшылығы және қалдықтар мәселесі жиі көтерілетін тақырыптар. Сонымен қатар, өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтардың дұрыс өңделмей көмуі, көлік санының артуы мен қаладағы жасыл желектердің жетіспеушілігі қала экологиясына теріс әсерін тигізеді.
Шымкенттің экологиялық мәселелеріне қатысты негізгі проблемалардың бірі – ауаның ластануы. Қалада көліктердің санының артуы, өндіріс орындарынан шығатын зиянды қалдықтар мен тұрмыстық қалдықтардың дұрыс өңделмеуі қала ауасының сапасын төмендетуде. Бұл, әсіресе, күзгі-қысқы маусымда ауа сапасының күрт нашарлауына әкеледі. Сондай-ақ, Шымкенттің аумағындағы өнеркәсіптік объектілердің шығарындылары да ауа ластануын көбейтуде.
Шымкент қаласында экологияны жақсарту бағытында көгалдандыру мен жасыл желектерді сақтау ерекше маңызды. Қала тұрғындарының күнделікті өмірінде экологиялық мәселелерді шешуде көгалдандырудың рөлі зор. Көгалдандыру – бұл тек қаланың көркін келтіру емес, сонымен қатар ауаның тазалануына, климаттың реттелуіне және адамдардың денсаулығына оң әсер етуі тиіс шара. Мемлекет басшысының бастамасымен жүзеге асып жатқан «Таза Қазақстан » экологиялық акциясы да еліміздің әрбір қаласының экологиялық мәселелері жойылса деген мақсатта жүзеге асуда.
Қазіргі кезде Шымкентте көгалдандыру жұмыстарын тиімді жүргізуге үлкен көңіл бөлінуде. Қалада жасыл желектер мен ағаштар отырғызу, саябақтар мен бақтар жасау, көше бойында ағаштар мен гүлдер өсіру қаланың экологиялық жағдайын жақсартудың басты жолдары болып табылады. Сонымен қатар, қаладағы көп қабатты үйлердің ауласында да көгалдандыру жұмыстарын жүргізу қажеттілігі туындап отыр.
Шымкенттің экологиялық жағдайын жақсартуда көгалдандыру ғана емес, сонымен қатар қоршаған ортаны қорғау мен экологиялық білім беру мәселелері де басты назарда болуы тиіс. Жас ұрпақты экологиялық тұрғыда тәрбиелеу, олардың табиғатқа деген сүйіспеншілігін арттыру және экологиялық мәдениет қалыптастыру жұмыстарын жүйелі түрде жүргізу қажет. Бұның бәрі табиғатқа құрметпен қарап, оның ресурстарын тиімді пайдалану үшін қажетті білім мен дағдыларды меңгеруге мүмкіндік береді.
Шымкентте экологиялық жағдайды жақсарту мақсатында бірнеше жобалар мен бастамалар жүзеге асырылуда. Мысалы, қаланың орталық алаңдарында және саябақтарда экологиялық тазалықты сақтау, ағаштар мен бұталарды күтіп-баптау, сонымен қатар гүлдер мен жасыл желектерді отырғызу жұмыстары жүйелі түрде жүргізіледі. Шымкент қаласының әкімдігі жергілікті тұрғындарды көгалдандыруға қатысуға шақыруда және әрбір азаматтың экологияға қосар үлесі маңызды екенін атап өтуде.
Жасыл желектерді көбейту арқылы қаладағы ауа сапасын жақсарту, тұрғындар үшін таза демалатын орындар құру экологиялық мәселелердің шешілуіне ықпал етеді. Қалада барлық тұрғындардың экологиялық сауатын арттыру мақсатында түрлі шаралар өткізіледі. Оларға экологиялық марафондар, ағаш отырғызу акциялары, көгалдандыруға арналған семинарлар мен тренингтер жатады. Осындай шаралар арқылы қала тұрғындары табиғаттың қадірін түсініп, оның сақталуына қосар үлестерін арттырады.
Шымкент қаласының экологиялық жағдайын жақсарту үшін алдағы уақытта бірнеше маңызды жоспарлар мен бастамалар жүзеге асырылуы тиіс. Бұл жоспарларға қаланың жасыл желектерін көбейту, экологиялық туризмді дамыту, өндірістік қалдықтарды қайта өңдеу және экологиялық білім беру жүйесін дамыту кіреді.
Біріншіден, қала әкімдігі мен экологиялық ұйымдар арасындағы ынтымақтастықты нығайту қажет. Әсіресе, жасыл желектер мен ағаштарды күтіп-баптау, оларды өсіру және сақтау жұмыстарын жүйелі түрде жүргізу маңызды. Екіншіден, қаланың түрлі аймақтарында экологиялық жобалар іске асырылуы тиіс. Мысалы, қаланың шеткері аудандарында экологиялық тұрғыда таза аймақтар құру, сондай-ақ орман шаруашылығын дамыту арқылы ауаның тазартылуына ықпал ету. Үшіншіден, қала тұрғындарының экологиялық сауатын арттыру, балаларға табиғатқа деген сүйіспеншілікті сіңіру маңызды қадам болып табылады. Бұл ретте, мектептер мен жоғары оқу орындарында экология пәнін күшейту, жастардың экологиялық мәселелерге белсене қатысуына жағдай жасау қажет.
Шымкенттің экологиясы мен көгалдандыруы мәселелері қала тұрғындарының болашағы үшін аса маңызды. Табиғатты қорғау, экологиялық сауаттылықты арттыру және көгалдандыру арқылы қала экологиясын жақсарту – тек Шымкенттің ғана емес, бүкіл Қазақстанның болашағы үшін маңызды қадам. Бұл іске әрбір тұрғынның қатысуы мен табиғатқа деген құрметі үлкен рөл атқарады. Әрбір жас ағаш, әрбір гүл қала экологиясының жақсаруына үлесін қосып, болашақ ұрпақтың таза әрі жасыл Шымкентте өмір сүруіне негіз қалайды.
Пікір қалдыру